Παρακσευή και 13: Γιατί θεωρείται η πιο γρουσούζικη μέρα της χρονιάς

Η Παρασκευή και 13 προκαλεί εδώ και δεκαετίες ένα συνδιασμό δέους, φόβου και περιέργειας καθώς είναι μια ημερομηνία που για πολλούς φέρει τον απόηχο της κακοτυχίας, με αποτέλεσμα άλλοι να αποφεύγουν να ταξιδέψουν, να υπογράψουν συμβόλαια ή ακόμη και να φύγουν από το σπίτι τους.

Η πρόληψη αυτή διαδόθηκε στις αγγλόφωνες χώρες τον 19ο αιώνα και πέρασε και στις υπόλοιπες χώρες του κόσμου, μέσω της ταινίας τρόμου «Παρασκευή και 13» (1980). Για την προέλευσή της έχουν εκφρασθεί ποικίλες θεωρίες, όπως:

Παρασκευή και 13 (13 Οκτωβρίου 1307) συντελέστηκε η εξολόθρευση του Τάγματος των Ναϊτών από τον στρατό του βασιλιά Φιλίππου της Γαλλίας.
Ήταν Παρασκευή όταν η Εύα έδωσε στον Αδάμ τον απαγορευμένο καρπό, με αποτέλεσμα να εκδιωχθούν και οι δύο από τον Παράδεισο.
Παρασκευή έγινε η μεγάλη πλημμύρα της Βίβλου.
Παρασκευή σταυρώθηκε ο Χριστός.

Η προέλευση του φόβου
Η κακοφημία της ημέρας φαίνεται να πηγάζει από τον συνδυασμό δύο παραγόντων: του αριθμού 13, που θεωρείται γρουσούζικος, και της Παρασκευής, που σε πολλές κουλτούρες συνδέεται με δυσάρεστα γεγονότα.

Στη χριστιανική παράδοση, ο αριθμός 13 απέκτησε αρνητική χροιά από τον Μυστικό Δείπνο, όπου παρόντες ήταν 13 άτομα και μάλιστα ο Ιούδας Ισκαριώτης, ο προδότης του Ιησού, ήταν ο 13ος καλεσμένος. Από τότε, ο αριθμός αυτός θεωρείται «καταραμένος» σε πολλές κουλτούρες. Σε ορισμένα κτίρια, μάλιστα, παραλείπεται ακόμη και ο 13ος όροφος.

Από την άλλη, η Παρασκευή θεωρείται ιστορικά ημέρα ατυχίας σε αρκετές δυτικές παραδόσεις.

Τι είναι η «παρασκευοδεκατριοφοβία»
Ο φόβος για την Παρασκευή και 13 έχει ακόμη και επιστημονική ονομασία: παρασκευοδεκατριοφοβία (Friggatriskaidekaphobia) επηρεάζοντας την ψυχολογία και τη συμπεριφορά των ανθρώπων. Ορισμένες εταιρείες παρατηρούν πτώση στις συναλλαγές, οι αεροπορικές πτήσεις παρουσιάζουν μειωμένη πληρότητα, ενώ τα τροχαία ατυχήματα -παρά τις αντικρουόμενες μελέτες- αναφέρονται συχνότερα λόγω της αυξημένης προσοχής στη μέρα.

Παρόλο που δεν υπάρχει καμία επιστημονική απόδειξη ότι η Παρασκευή και 13 είναι πιο επικίνδυνη ή «κακότυχη» από οποιαδήποτε άλλη μέρα, η επιρροή της στη συλλογική συνείδηση είναι αδιαμφισβήτητη. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που αποκαλύπτει πώς η παράδοση, η θρησκεία και ο πολιτισμός μπορούν να διαμορφώσουν τις αντιλήψεις μας για κάτι τόσο απλό όσο μια ημερομηνία.